Sáng 17/9, tại trụ sở Bộ Y tế đã diễn ra Lễ phát động Cuộc thi “Cơ sở y tế không khói thuốc lá” lần thứ I. Cuộc thi do Báo Sức khỏe và Đời sống – Cơ quan ngôn luận của Bộ Y tế tổ chức với sự phối hợp cùng Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá.
TTƯT.GS.TS Trần Văn Thuấn – Thứ trưởng Bộ Y tế, Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia, Uỷ viên Thường trực Hội đồng Quản lý Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá dự và phát biểu chỉ đạo tại buổi lễ.
Lễ phát động có sự hiện diện của các thành viên Ban Tổ chức, Hội đồng Giám khảo, đại diện lãnh đạo các Vụ, Cục, Văn phòng Bộ Y tế; các bệnh viện thuộc Bộ, ngành, đông đảo các cơ quan báo chí.
Cuộc thi được triển khai trên phạm vi toàn quốc với đối tượng tham gia là các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa công lập tuyến tỉnh, thành phố, tuyến Trung ương và các bệnh viện trực thuộc trường đại học.
Cuộc thi được tổ chức nhằm tiếp tục phát huy những thành quả đã đạt được, đồng thời phát hiện, tôn vinh và nhân rộng những mô hình, sáng kiến hiệu quả trong việc xây dựng cơ sở y tế không khói thuốc trên toàn quốc.
Nguyên nhân của hơn 230 ca tử vong mỗi ngày tại Việt Nam
Trong phát biểu tại lễ phát động, Thứ trưởng Bộ Y tế Trần Văn Thuấn nhấn mạnh: Cuộc thi “Cơ sở y tế không khói thuốc lá” lần thứ I không chỉ là một cuộc thi, mà còn là lời tuyên bố mạnh mẽ của ngành y tế về quyết tâm kiến tạo môi trường khám, chữa bệnh xanh – sạch – nhân văn, đặt sự an toàn và sức khỏe của người bệnh lên vị trí tối thượng.
Theo Thứ trưởng Trần Văn Thuấn, 13 năm trước, với tầm nhìn dài hạn và ưu tiên bảo vệ sức khỏe Nhân dân, Quốc hội đã ban hành Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá. Bộ Y tế được giao làm cơ quan đầu mối tổ chức triển khai.
Từ đó đến nay, cùng với sự chỉ đạo của Chính phủ, sự vào cuộc của các bộ, ngành, các địa phương, sự đồng hành của Tổ chức Y tế Thế giới và các đối tác quốc tế, công tác phòng, chống tác hại thuốc lá ở Việt Nam đã có bước tiến đáng ghi nhận.
Thay mặt lãnh đạo Bộ Y tế, Thứ trưởng Trần Văn Thuấn trân trọng cảm ơn các đồng chí lãnh đạo, các tổ chức, cơ quan báo chí và toàn thể cộng đồng đã ủng hộ, đồng hành với ngành y tế trong suốt chặng đường này.
“Chúng ta đều biết, thuốc lá là một trong những tác nhân gây bệnh và tử vong hàng đầu liên quan tới các bệnh lý như ung thư phổi, bệnh tim mạch, đột quỵ, cũng như nhiều bệnh lý nghiêm trọng khác”- Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nói và dẫn thông tin: Theo ước tính của Tổ chức Y tế thế giới, mỗi năm thuốc lá cướp đi khoảng 8 triệu sinh mạng trên toàn cầu, tương đương gần 22 nghìn người mỗi ngày.
Ở Việt Nam, gánh nặng ước khoảng 84.500 ca tử vong/năm, tức hơn 230 ca mỗi ngày, và cùng với đó là hàng chục nghìn người phải chịu đựng hậu quả nghiêm trọng từ việc hút thuốc thụ động.
Mỗi làn khói thuốc trong bệnh viện không chỉ là vi phạm quy định, mà là mối nguy trực tiếp với người bệnh, thầy thuốc và cộng đồng, một sự đối nghịch với sứ mệnh thiêng liêng của không gian chăm sóc và cứu chữa sự sống.
Bởi vậy, cơ sở y tế không khói thuốc không chỉ là yêu cầu bắt buộc; mà đó là tiêu chuẩn nghề nghiệp, là thước đo văn hóa của bệnh viện, là cam kết đạo đức của người thầy thuốc. Bệnh viện phải là nơi niềm tin được bảo vệ, nơi không một lợi ích nào có thể đánh đổi sức khỏe và sự an toàn của người bệnh. Xây dựng môi trường không khói thuốc chính là xây dựng nếp sống chuyên nghiệp trong bệnh viện, là bảo vệ chính đội ngũ của chúng ta trước những nguy cơ âm thầm nhưng dai dẳng.
“Nếu bệnh viện, nơi bảo vệ sự sống, còn dung túng cho khói thuốc, sẽ rất khó đòi hỏi xã hội thay đổi”
Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nêu rõ, nhìn lại thời gian qua, với sự hướng dẫn, điều phối từ Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá, các cơ sở y tế trên cả nước đã tích cực triển khai mô hình bệnh viện không khói thuốc: hoàn thiện hệ thống biển báo, tăng cường truyền thông, tư vấn bỏ thuốc lồng ghép trong khám, chữa bệnh, giám sát và nhắc nhở trong khuôn viên bệnh viện, đưa tiêu chí không hút thuốc vào đánh giá thi đua, và từng bước hình thành thói quen văn minh trong chăm sóc, phục vụ người bệnh.
Những nỗ lực ấy đã góp phần tạo nên không gian điều trị an toàn, thân thiện, giúp nhiều người bệnh và thân nhân thay đổi hành vi, và lan tỏa thông điệp sức khỏe đến cộng đồng.
Tuy nhiên, trước sự xuất hiện của các sản phẩm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng với nhiều chiêu thức tiếp thị nhắm vào thanh thiếu niên, chúng ta càng phải kiên định và quyết liệt hơn. Nếu bệnh viện, nơi bảo vệ sự sống, còn dung túng cho khói thuốc, sẽ rất khó đòi hỏi xã hội thay đổi.
“Vì thế, tôi đề nghị người đứng đầu các bệnh viện, trung tâm y tế, phòng khám, các cơ sở khám, chữa bệnh nắm chắc và chịu trách nhiệm trực tiếp về kết quả xây dựng môi trường không khói thuốc; coi đây là một chỉ số cốt lõi trong quản trị bệnh viện, gắn với đánh giá thi đua, khen thưởng đối với nhân viên y tế” – Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nhấn mạnh.
Cuộc thi “Cơ sở y tế không khói thuốc lá” lần thứ I được phát động hôm nay là chất xúc tác mạnh mẽ để các đơn vị so tài bằng chất lượng quản trị và sự tử tế trong phục vụ. Từ đây, chúng ta sẽ phát hiện, tôn vinh và nhân rộng những mô hình điển hình, các “bệnh viện thân thiện không khói thuốc”, những “khuôn viên xanh” an toàn, những câu chuyện đổi thay từ chính người bệnh và nhân viên y tế.
Thứ trưởng đề nghị Ban Tổ chức định dạng các tiêu chí đánh giá vừa nghiêm ngặt, vừa thực tiễn; đặt trọng tâm vào tính bền vững, khả năng nhân rộng và tác động đến người bệnh.
“Về phía Bộ Y tế, chúng tôi cam kết tiếp tục hoàn thiện chính sách, hướng dẫn chuyên môn; tăng cường kiểm tra, giám sát; phối hợp chặt chẽ với các bộ, ngành và địa phương để đồng bộ hóa các giải pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá, trong đó cơ sở y tế không khói thuốc là một trong những trụ cột” – Thứ trưởng Trần Văn Thuấn nói, đồng thời bày tỏ kỳ vọng các cơ quan báo chí, truyền thông tiếp tục đồng hành, lan tỏa thông điệp tích cực, xây dựng hình ảnh bệnh viện văn minh, tạo niềm tin cho Nhân dân.
Cũng tại lễ phát động cuộc thi, Thứ trưởng Trần Văn Thuấn thay mặt Bộ Y tế biểu dương Báo Sức khỏe & Đời sống – cơ quan ngôn luận của Bộ Y tế, đã phối hợp với Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá tổ chức một sân chơi ý nghĩa, thiết thực và giàu tính truyền cảm hứng.
Thứ trưởng cũng gửi lời cảm ơn Tổ chức Y tế Thế giới và các đối tác đã đồng hành cùng Việt Nam trong suốt chặng đường phòng, chống tác hại thuốc lá.
Dịp này, lãnh đạo Bộ Y tế kêu gọi mỗi bệnh viện, mỗi khoa, phòng, mỗi cán bộ y tế, mỗi người bệnh và người nhà người bệnh chung tay biến mục tiêu “cơ sở y tế không khói thuốc” thành chuẩn mực thường ngày. Hãy bắt đầu từ một tấm biển đúng chỗ, một lời nhắc đúng lúc, một tấm gương đúng nghĩa, để mỗi mét vuông bệnh viện đều là vùng an toàn cho sự sống.
“Vì một Việt Nam khỏe mạnh; vì niềm tin của Nhân dân vào hệ thống y tế; vì tương lai của thế hệ trẻ; chúng ta nhất định làm được” – Thứ trưởng Trần Văn Thuấn khẳng định.
Phát biểu tại Lễ phát động, TS.BS Hà Anh Đức – Phó Chủ tịch Hội đồng Y khoa Quốc gia, Cục trưởng Cục Quản lý Khám, chữa bệnh, Giám đốc Quỹ Phòng, chống tác hại của thuốc lá (Bộ Y tế) cho biết: Trong những năm qua, nhờ sự quan tâm chỉ đạo sát sao của Lãnh đạo Bộ Y tế, Quỹ PCTH thuốc lá đã hỗ trợ các cơ sở y tế đẩy mạnh phong trào xây dựng cơ sở y tế không khói thuốc trên phạm vi toàn quốc. Ngày càng nhiều bệnh viện, trung tâm y tế, trạm y tế xã phường thực hiện nghiêm quy định không hút thuốc trong khuôn viên, gắn biển cấm hút thuốc, tổ chức tuyên truyền cho bệnh nhân, người nhà và cán bộ y tế”.
TS.BS Hà Anh Đức thông tin, theo kết quả báo cáo sau 10 năm thực hiện Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá, tỷ lệ phơi nhiễm với khói thuốc thụ động giảm đáng kể tại hầu hết các địa điểm công cộng trong đó tại cơ sở y tế đã giảm từ 23,6% (năm 2010) xuống 21,3% (năm 2023). Tỷ lệ người dân đến cơ sở y tế được cán bộ y tế tư vấn bỏ thuốc tăng từ 40,5% năm 2015 lên 90% năm 2023.
Là đơn vị được giao nhiệm vụ tổ chức, nhà báo Trần Tuấn Linh, Tổng Biên tập Báo Sức khỏe và Đời sống chia sẻ, cuộc thi sẽ tạo ra động lực thi đua lành mạnh, biến việc thực thi quy định trở thành một mục tiêu để phấn đấu và sáng tạo.
“Mục đích cốt lõi của chúng tôi khi tổ chức cuộc thi là để phát hiện, tôn vinh và nhân rộng những cách làm hay, những mô hình hiệu quả, từ đó lan tỏa tinh thần tích cực trong toàn ngành. Chúng tôi không tìm một cơ sở y tế chỉ đơn giản treo những tấm biển cấm hút thuốc. Thông qua các phần thi đa dạng và khoa học, chúng tôi muốn tìm thấy những mô hình toàn diện, nơi ý thức không khói thuốc đã thấm sâu vào mọi hoạt động của cơ sở y tế”, nhà báo Trần Tuấn Linh nói.
THÔNG TIN VỀ CUỘC THI
Thời gian tổ chức cuộc thi: Từ tháng 9/2025 đến tháng 12/2025.
Đối tượng dự thi: Các bệnh viện đa khoa, chuyên khoa công lập tuyến tỉnh, thành phố; tuyến Trung ương trực thuộc Bộ Y tế và các bộ, ngành; các bệnh viện trực thuộc trường đại học.
1. Cách thức tham dự và các vòng thi
Đăng ký: Các cơ sở y tế đăng ký tham gia trực tuyến tại địa chỉ https://khongkhoithuocla.vn từ ngày 17/9/2025 đến hết ngày 27/9/2025.
Cuộc thi gồm 2 vòng:
Vòng 1 (Sơ khảo, từ 01/10 – 31/10/2025): Các đơn vị tham gia 3 phần thi:
- Thi trắc nghiệm: Trả lời 25 câu hỏi trực tuyến về phòng, chống tác hại thuốc lá;
- Thi hồ sơ: Nộp hồ sơ thông tin và tài liệu chứng minh về việc xây dựng cơ sở y tế không khói thuốc tại đơn vị;
- Thi video: Gửi 01 video clip (5-7 phút) về quá trình thực hiện, các giải pháp, sáng kiến và bài học kinh nghiệm.
Ngoài ra, các đơn vị có thể vận động bình chọn trực tuyến để được cộng điểm thưởng theo quy định của Thể lệ.
Vòng 2 (Chung khảo, từ 16/11 – 25/11/2025): Hội đồng Chung khảo chấm điểm hồ sơ, video và có thể tổ chức khảo sát thực tế tại các cơ sở y tế để chọn ra 20 đơn vị đạt giải.
2. Cơ cấu giải thưởng
Tổng số có 20 giải thưởng được trao, bao gồm:
- 01 Giải Nhất: trị giá 20 triệu đồng.
- 02 Giải Nhì: mỗi giải 15 triệu đồng.
- 04 Giải Ba: mỗi giải 10 triệu đồng.
- 13 Giải Khuyến khích: mỗi giải 5 triệu đồng.
Các hình thức khen thưởng khác: Chứng nhận và cúp lưu niệm của Ban Tổ chức.